Kopenhag, 8 Ağustos
İsrail Güvenlik Kabinesi, uluslararası toplumun ve ordu içindeki muhalefetin uyarılarına rağmen Gazze Şehri’nin kontrolünü ele geçirme planına onay verdi. Savaşın sona ermesi için beş temel ilke de kabul edildi.
İsrail’de Güvenlik Kabinesi, Perşembe’yi Cuma’ya bağlayan gece yaptığı toplantıda önemli bir karar aldı. Alınan karara göre İsrail, Gazze Şehri’nin tam kontrolünü ele geçirmek üzere operasyonlarını genişletecek. Toplantıda aynı zamanda Gazze’deki savaşın sona erdirilmesine yönelik beş ilke belirlendi.
Ancak bu karar ülke içinde ve uluslararası alanda tartışmalara yol açtı. İsrail Silahlı Kuvvetleri’nin (IDF) bazı üst düzey komutanları, eski güvenlik yetkilileri ve siyasi muhalefet, Gazze’nin uzun süreli işgalinin İsrail için stratejik ve diplomatik bir hata olacağı görüşünde. Aynı şekilde ABD, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler gibi aktörler de Gazze’nin kalıcı olarak İsrail kontrolüne alınmasına karşı olduklarını daha önce açıkça dile getirmişti.
Güvenlik mi, siyaset mi?
Başbakan Binyamin Netanyahu’nun bu yöndeki ısrarı, farklı yorumlara yol açıyor. Hükümete yakın kaynaklar, bu adımın İsrail’in güvenliğini garanti altına almak için atıldığını savunuyor. Bu görüşe göre, Hamas’ın yeniden örgütlenmesini engellemek ve İsrail’in güney sınırlarında istikrar sağlamak için Gazze’nin belli bölgelerinde kalıcı askerî varlık şart görülüyor.
Buna karşılık, bazı analistler Netanyahu’nun bu kararı iç politik hesaplarla aldığını iddia ediyor. Savaşın uzaması ve radikal sağ koalisyon ortaklarının talepleri doğrultusunda Netanyahu’nun bu tür kararlarla iktidarını sürdürmeye çalıştığı öne sürülüyor. Aynı zamanda savaş sonrasında Gazze’nin kimin kontrolünde olacağına dair belirsizlik, İsrail hükümetinin inisiyatifi elinde tutmak istemesine neden oluyor.
Beş ilke açıklandı
Güvenlik Kabinesi’nin belirlediği beş temel ilke kamuoyuyla paylaşılmasa da, sızan bilgilere göre bu ilkeler arasında Hamas’ın tamamen etkisiz hale getirilmesi, Gazze’den İsrail’e yönelik tehditlerin sıfırlanması ve savaş sonrasında bölgede kurulacak yeni yönetimin İsrail’in güvenlik çıkarlarına uygun olması gibi başlıklar yer alıyor.
Uluslararası tepkiler sürüyor
Birleşmiş Milletler, Gazze’de yaşanan sivil kayıpların artmasından duyulan endişeyi yinelerken, Avrupa Birliği de kalıcı işgalin uluslararası hukuka aykırı olabileceği uyarısında bulundu. ABD ise İsrail’in güvenlik kaygılarını anladığını belirtti, ancak savaş sonrası sürecin bölgesel işbirliğiyle yürütülmesi gerektiğini vurguladı.
İsrail kamuoyunda ise görüşler giderek ayrışıyor. Bazı kesimler hükümetin sert tutumunu desteklerken, önemli bir kısmı da barış sürecine açık kapı bırakılmasını ve diplomatik yolların öncelik kazanmasını talep ediyor.
Kaynak: DR Nyheder, Haaretz, BBC, Al Jazeera, The Times of Israel
