Kopenhag, 12 Ekim 2025
Yeni “Entry/Exit System” (EES) ile AB dışından gelen herkesin giriş-çıkış bilgileri, parmak izi ve yüz taraması dijital ortamda kaydedilecek. Pasaport damgaları artık tarih oluyor.
Avrupa Birliği, 12 Ekim 2025 itibarıyla “Entry/Exit System” (EES) adını verdiği yeni dijital sınır kontrol sistemini yürürlüğe koydu. Uygulama, AB ve Schengen Bölgesi dışından gelen tüm ziyaretçilerin giriş-çıkış verilerini, parmak izlerini ve yüz taramalarını elektronik ortamda kaydederek sınır güvenliğini artırmayı hedefliyor.
EES, AB’nin “akıllı sınırlar” stratejisinin en önemli adımı olarak görülüyor. Yeni sistemle birlikte, pasaportlara damga basma uygulaması büyük ölçüde sona erecek. Artık AB dışından gelen yolcuların giriş yaptığı tarih, ülke, sınır kapısı, parmak izi ve yüz görüntüsü dijital olarak kaydedilecek. Böylece, 90 gün / 180 gün kuralının takibi daha kolay yapılabilecek.
Avrupa Komisyonu’na göre sistemin amacı, yasa dışı kalışları önlemek, kimlik sahteciliğini engellemek ve sınır geçişlerini hızlandırmak. Aynı zamanda, kimlerin süresinden fazla kaldığı veya sınırı yasa dışı geçtiği de anlık olarak tespit edilebilecek.
Yeni uygulama, ilk etapta kara, hava ve deniz sınırlarında kademeli olarak devreye alınacak. 10 Nisan 2026’ya kadar tüm Schengen sınırlarında sistemin tam anlamıyla işler hale gelmesi planlanıyor. AB ülkeleri arasında geçerli kimliklerle seyahat eden AB vatandaşları ile uzun süreli oturum iznine sahip kişiler sistemin dışında tutulacak.
EES yalnızca “üçüncü ülke vatandaşları” olarak adlandırılan, yani AB ve Schengen üyesi olmayan ülke vatandaşlarını kapsıyor. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları da bu kapsama dahil. Dolayısıyla AB ülkelerine kısa süreli seyahat edecek Türk vatandaşlarının, ilk girişte yüz ve parmak izi taraması yaptırmaları gerekecek. Bu veriler üç yıl süreyle saklanacak; eğer kişinin çıkış kaydı görünmezse, veriler beş yıla kadar sistemde kalabilecek.
Yeni sistemin ilk aşamasında sınır kapılarında yoğunluk ve gecikmeler yaşanabileceği öngörülüyor. Havalimanları ve kara sınır noktaları bu nedenle ek personel ve bilgilendirme tabelalarıyla sürece hazırlanıyor.
Avrupa Komisyonu, veri güvenliği konusunda da çeşitli önlemler alındığını vurguladı. Toplanan biyometrik veriler, yalnızca sınır güvenliği, göç yönetimi ve kimlik doğrulama amaçlarıyla kullanılacak ve AB’nin genel veri koruma yönetmeliği (GDPR) çerçevesinde korunacak.
Yetkililer, bu dijital dönüşümün uzun vadede sınır geçişlerini kolaylaştıracağını ve daha güvenli hale getireceğini belirtiyor. Ancak bazı sivil toplum kuruluşları, sistemin gizlilik ihlallerine ve ayrımcı uygulamalara kapı aralayabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
Kaynak:
Avrupa Komisyonu (home-affairs.ec.europa.eu), Reuters, The Guardian, European Western Balkans, KPMG Insight, Financial Times.
