Kopenhag, 29 Temmuz
Kenya’da yapılan yeni bir araştırma, bazı incir ağaçlarının atmosferdeki karbondioksiti toprakta taş hâline getirdiğini ortaya koydu. Bu şaşırtıcı keşif, iklim değişikliğiyle mücadelede yeni bir umut olabilir.
Zürih Üniversitesi’nden Dr. Mike Rowley liderliğindeki uluslararası araştırma ekibi, Kenya’nın Samburu bölgesinde yetişen üç farklı incir türünde (özellikle Ficus wakefieldii) yapılan incelemelerde, ağaçların karbondioksiti önce kalsiyum oksalat kristallerine dönüştürdüğünü, ardından bu kristallerin topraktaki mikrobiyal etkileşimle kalsiyum karbonata (CaCO₃) yani taşa benzer bir forma geçtiğini tespit etti.
Kalsiyum karbonat, tebeşir ve kireçtaşı gibi doğal taşların ana bileşenini oluşturuyor. Bu maddenin toprakta binlerce yıl bozulmadan kalabildiği biliniyor. Bu da ağaçların karbonu çok daha uzun süreli olarak tutabildiği anlamına geliyor.
Senegal’de düzenlenen Goldschmidt 2025 Jeokimya Konferansı’nda bulgularını sunan Dr. Rowley, “Kalsiyum karbonatın sadece ağaç gövdelerinin yüzeyinde değil, aynı zamanda iç yapılarında da biriktiğini görmek bizi hayli şaşırttı,” dedi. “Bu, ağaç yapılarındaki çatlaklarla sınırlı olmayan daha derin ve kalıcı bir süreç.”
Araştırmacılar, X-ışını senkrotron analizleriyle yaptıkları ölçümlerde kalsiyum karbonatın hem toprakta hem de ağacın odunsu dokularında biriktiğini gözlemledi. En büyük CO₂ yakalama etkisinin Ficus wakefieldii türünde görüldüğü açıklandı.
Bu keşif, sadece meyvesi için değil, karbon tutma kapasitesi nedeniyle de incir ağaçlarının değerli olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar şimdi bu ağaçların farklı iklim ve toprak koşullarında ne kadar CO₂ yakalayabildiğini, aynı zamanda su ihtiyacı ve meyve verimi üzerindeki etkilerini araştırmayı planlıyor.
Bilim insanlarına göre, bu doğal süreç çiftçilere ve ekosistemlere iklim kriziyle mücadelede yeni araçlar sunabilir.
Kaynak:
Phys.org, ScienceDaily, New Scientist, Zürih Üniversitesi, Goldschmidt 2025 Jeokimya Konferansı