Yeni Dünya Düzeni Washington’dan Değil, Doğu’dan Yükseliyor

Kopenhag, 2 Eylül

Hindistan, Batı dışı eksene katıldı ancak uzmanlar bu ittifakı “çıkar evliliği” olarak tanımlıyor.

Dünya siyasetinde yeni bir güç dengesi şekilleniyor. Geleneksel olarak Washington merkezli kabul edilen küresel düzen, artık çok merkezli bir yapıya doğru evriliyor. Bu değişimin merkezinde Rusya, Çin ve Kuzey Kore üçlüsü yer alıyor. Hindistan’ın bu ülkelerle geliştirdiği yakın ilişkiler, yeni eksenin güçlenmesinde belirleyici rol oynuyor.

Araştırmacılar, Hindistan’ın bu eksene katılımını ideolojik bir yakınlık değil, tamamen stratejik çıkarların belirlediğini vurguluyor. Bu nedenle söz konusu birliktelik, kalıcı bir ortaklıktan çok “çıkar evliliği” şeklinde değerlendiriliyor.

Yeni düzenin en dikkat çekici yönü, ülkelerin kendi ekonomik ve güvenlik çıkarlarını merkeze alarak daha pragmatik ittifaklar kurması. Çok merkezli dünya artık sadece ABD (Batı) ve Rusya-Çin (Doğu) ekseninden ibaret değil:

• ABD ve Batı Bloku: NATO, AB ve müttefikleri hâlâ güçlü bir merkez oluşturuyor. Ancak son yıllarda bu birliğin bütünlüğü sarsıldı.
  
  • ABD’nin Grönland’ı satın alma girişimi ve bazı NATO ülkelerine yönelik ek gümrük vergileri, müttefikler arasındaki gerilimi artırdı.
    
  • Avrupa ülkeleri (Almanya, Fransa, İtalya gibi) ABD’nin dış politika adımlarına her zaman aynı şekilde destek vermiyor; bu durum Batı bloğunda farklı çıkar çatışmalarını ortaya çıkarıyor.
    
• Rusya-Çin-Kuzey Kore üçlüsü: Stratejik ve askeri işbirliğiyle ikinci bir merkez oluşturuyor.
  
• Hindistan ve BRICS ülkeleri: ABD veya Doğu bloklarına tam bağlanmadan kendi pragmatik merkezlerini kuruyor.
  
• Ortadoğu ve Afrika’daki bölgesel güçler: Suudi Arabistan, Türkiye, İran ve Afrika ülkeleri denge politikalarıyla etkili merkezler yaratıyor.
  

Uzmanlara göre Hindistan’ın bu yeni rolü, ülkenin küresel arenada daha bağımsız bir güç olma arzusunun da bir yansıması. Ancak, Washington ve Batı dünyasıyla ilişkiler tamamen kopmuş değil; aksine Hindistan, çok yönlü dış politikasıyla her iki cephede de denge arayışını sürdürüyor.

Kaynak: Uluslararası haber ajansları, akademik değerlendirmeler