Kopenhag, 2 Ağustos
Yeni yasayla birlikte gönderilen hatırlatma mektupları, organ bağışı konusunda yüz binlerce kişiyi harekete geçirdi.
Danimarka’da 1 Haziran 2025’te yürürlüğe giren yeni “varsayılan rıza” sistemi kapsamında, 18 yaş üstü tüm vatandaşlara organ bağışçısı olup olmadıklarını bildirmeleri için mektup gönderildi. Bu çağrının ardından 260 binden fazla Danimarkalı, organ bağışı konusundaki kararlarını dijital sistem üzerinden resmi olarak bildirdi.
Yasa değişikliği sonrası yoğun ilgi
İçişleri ve Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen kampanya kapsamında yaklaşık 5 milyon kişiye organ bağışıyla ilgili bilgilendirme mektubu gönderildi. Sadece Aralık 2024 ve Ocak 2025 aylarında 155 bini aşkın kişi ilk kez organ bağışçısı olup olmadığını sisteme kaydetti.
Yeni düzenlemeyle birlikte, eğer birey sağlığında açıkça “hayır” demediyse ve kayıt yapmadıysa, sistem onun varsayılan olarak bağışçı olduğunu kabul ediyor. Ancak, herkesin kendi kararını vermesi ve sisteme işaretlemesi teşvik ediliyor.
Veriler ne söylüyor?
Sağlık Bakanlığı ve Organdonasyon Merkezi’nin verilerine göre, 2025 yılı itibariyle toplamda 1,53 milyon kişi organ bağışı konusundaki kararını kaydetti. Bunlardan:
- %72’si tam izin verdi
- %18’i sınırlı izin verdi
- %8’i organ bağışını tamamen reddetti
- Geri kalan küçük bir grup kararı aileye bıraktı
2024: Rekor bağış yılı
Geçtiğimiz yıl, Danimarka tarihinde en yüksek organ bağışı gerçekleşti.
- 125 kişi, vefatından sonra organlarını bağışladı
- 433 hasta, nakil yoluyla yeni organlara kavuştu
- Özellikle böbrek nakli sayısında belirgin bir artış yaşandı
- Yeni uygulamaya giren “Dolaşım Durdurma Sonrası Bağış” (DCD) yöntemi sayesinde 30 yeni bağış gerçekleşti
Bakan Løhde: “Her karar, bir hayat kurtarır”
İçişleri ve Sağlık Bakanı Sophie Løhde, yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Ne zaman organ bağışı hakkında konuşsak, daha fazla insan kararını veriyor. Bu sadece hayat kurtarmakla kalmıyor, aynı zamanda yakınlarını kaybeden aileler için de bir tür teselli oluyor.”
Yasayla birlikte farkındalık arttı
Devletin “Hayatı Geri Vermek İçin El Ele” adını taşıyan ulusal eylem planı kapsamında yürütülen kampanya, halkın organ bağışı konusundaki farkındalığını ve katılımını önemli ölçüde artırdı.
Bununla birlikte, Aralık ayında kayıt yapanların %32’si organ bağışına “hayır” dedi. Bu oran, önceki yıllarda ortalama %13 düzeyindeydi. Uzmanlar, bu artışın toplumda daha fazla bilinç oluştuğuna ve insanların konuyu kişisel olarak değerlendirdiğine işaret ettiğini belirtiyor.
Kaynak:
