Kopenhag, 11 Temmuz
Avrupa Birliği’ne üye olmalarına rağmen bazı ülkeler hâlâ Euro para birimini kullanmıyor. Bu ülkelerin başında Danimarka, İsveç ve Polonya gibi ülkeler geliyor. Son gelişmelere göre Bulgaristan ise 1 Ocak 2026’da Euro’ya geçmeye hazırlanıyor.
Danimarka kronu neden koruyor?
Danimarka, 1992’de imzalanan Maastricht Anlaşması sırasında Avrupa Birliği ile özel bir muafiyet (opt-out) hakkı elde etti. Bu hak sayesinde ülke, ortak para birimi Euro’ya geçme zorunluluğundan kalıcı olarak muaf tutuldu. 2000 yılında yapılan halk oylamasında Danimarka halkının %53’ü Euro’ya geçişe “hayır” dedi. O tarihten bu yana Danimarka, ulusal para birimi olan Danimarka Kronu (DKK)’yu kullanmaya devam ediyor.
Her ne kadar Danimarka Euro’yu resmi olarak kullanmasa da, ülkenin para politikası ERM II sistemine bağlı. Bu sistem çerçevesinde Danimarka Kronu ile Euro arasındaki kur sabit bir bant içinde tutuluyor (yaklaşık 1 € = 7,45 DKK). Yani Euro’ya oldukça yakın ama bağımsız bir para birimi söz konusu.
Euro’ya geçmeyen diğer AB ülkeleri
2025 itibarıyla, AB üyesi olup da Euro kullanmayan yedi ülke bulunuyor:
| Ülke | Para Birimi | Euro’ya Geçiş Durumu |
| Danimarka | Danimarka Kronu | Muafiyet hakkı – geçmeyi reddediyor |
| İsveç | İsveç Kronu | Referandumla reddetti |
| Polonya | Zloty | Ekonomik kriterleri karşılamıyor |
| Çekya | Koruna | Ekonomik ve siyasi nedenlerle beklemede |
| Macaristan | Forint | Enflasyon, bağımsız para politikası vurgusu |
| Romanya | Leyi | Kriterleri karşılamıyor |
| Bulgaristan | Leva | 1 Ocak 2026’da Euro’ya geçiyor |
Ekonomik kriterler neyi kapsıyor?
Maastricht Kriterleri olarak bilinen bu şartlar arasında:
- Düşük ve istikrarlı enflasyon
- Kamu borcunun GSYH’ye oranının %60’ın altında olması
- Bütçe açığının %3’ü geçmemesi
- Uzun vadeli faiz oranlarının düşük olması
- Para biriminin en az iki yıl ERM II içinde istikrarlı kalması
Özellikle Romanya, Polonya, Macaristan ve Çekya, bu makroekonomik istikrar kriterlerinin bir kısmını henüz karşılayamadığı için Euro’ya geçemiyor. Bazı ülkelerde ise siyasi iktidar, bağımsız para politikalarını kaybetmek istemiyor.
Bulgaristan 2026’da Euro bölgesine katılıyor
Avrupa Birliği Konseyi, 8 Temmuz 2025 tarihinde Bulgaristan’ın 1 Ocak 2026 itibarıyla Euro’ya geçmesini onayladı. Böylece ülke, Euro bölgesinin 21. üyesi olacak. Leva ile Euro arasındaki kur sabitlenmiş durumda: 1 € = 1,95583 BGN.
Halk arasında geçişe karşı kaygılar bulunsa da (yaklaşık %47 karşı), Bulgar hükûmeti ekonomik istikrar, yatırım güvenliği ve Avrupa ile daha sıkı entegrasyon adına bu adımı attığını belirtiyor.
Sonuç olarak, Avrupa Birliği’nde ortak para birimi Euro genişlemeye devam etse de, bazı ülkeler ulusal para birimlerini korumakta ısrarlı. Danimarka ve İsveç gibi ülkeler halk iradesine dayanarak Euro’ya mesafeli dururken, Polonya, Romanya ve Macaristan gibi ülkeler ise ekonomik kriterleri karşılamadan geçiş yapamıyor.
Kaynakça:
- Avrupa Merkez Bankası (ECB), ecb.europa.eu
- Avrupa Birliği Konseyi, consilium.europa.eu
- Sofya Globe Haber Servisi, sofiaglobe.com
- Reuters, reuters.com
- Avrupa Komisyonu Ekonomik Raporları, europa.eu
- Bulgaristan Euro Resmi Sayfası, evroto.bg
