Kopenhag, 23 Eylül 2025
Brezilya Federal Üniversitesi (UFRJ) araştırmacılarının geliştirdiği ‘polylaminin’ adlı laminin-türevli madde, hayvan ve sınırlı insan çalışmalarında hareket kazanımına yol açtı. Ancak uzmanlar, geniş çaplı klinik kanıt ve düzenleyici onay olmadan kesin sonuçlardan söz etmenin erken olduğu konusunda uyarıyor.
UFRJ ve ortak araştırmacılar tarafından 25 yılı aşkın süredir yürütülen çalışmalarla geliştirilen polylaminin (polyLM), laminin proteininin polimerize edilmiş hali olarak tanımlanıyor. Sinir hücreleri etrafında destekleyici bir ortam oluşturarak akson rejenerasyonunu ve işlevsel geri kazanımı teşvik ettiği bildiriliyor. İlk sonuçlar laboratuvar hayvanı deneylerinde, ardından köpek modellerinde gözlemlendi.
Hayvan ve ön klinik veriler: umut verici sonuçlar
Sıçanlarda yapılan deneylerde polylaminin uygulamasının aksonel yeniden büyümeyi ve motor fonksiyonlarda iyileşmeyi desteklediği kaydedildi. Non-polymerize laminine kıyasla daha güçlü biyolojik etkiler gösterdiği belirtildi.
Daha yakın tarihli bir veterinerlik çalışmasında ise kronik omurilik yaralanması olan köpeklerde polylaminin uygulaması bazı vakalarda yürüyüş ve motor fonksiyonlarda anlamlı iyileşme ile ilişkilendirildi. Ciddi kısa dönem yan etki gözlenmedi, ancak vaka sayısı az ve takip süresi sınırlıydı.
İnsan çalışmalarında sınırlı bulgular
Pilot insan çalışmaları ve vaka serilerinde, küçük hasta gruplarında polylaminin uygulaması sonrası kısmi motor fonksiyon kazanımları rapor edildi. Bunlar arasında parmak hareketlerinde artış ya da tam lezyonların kısmen ‘incomplete’ hale gelmesi gibi gelişmeler yer aldı. Ancak bu sonuçlar henüz büyük ölçekli, kontrollü ve rastgele klinik denemelerle desteklenmiş değil.
Güvenlik ve düzenleyici süreç
Hayvan deneylerinde güvenlik açısından olumlu göstergeler elde edilse de, geniş insan popülasyonlarında uzun dönem güvenlik ve etkinlik kanıtı bulunmuyor. Brezilya ve uluslararası düzenleyici kurumların (ör. ANVISA) onayı için Faz II/III düzeyinde kontrollü klinik araştırmalar gerekiyor. Uzmanlar, bulgunun umut verici olduğunu ancak mevcut verilerin sınırlı büyüklükte ve metodolojik açıdan erken aşamada olduğunu hatırlatıyor.
Kaynak: UFRJ araştırmaları, FASEB Journal, Frontiers in Veterinary Science, CAPES haber bültenleri ve pilot insan çalışma raporları.
