İspanya’da 43.000 yıllık granit taş üzerindeki iz, sembolik sanatın bilinen en eski örneklerinden biri olabilir
Orta İspanya’da, Segovia yakınlarındaki San Lázaro kaya sığınağında gerçekleştirilen arkeolojik kazılarda, bilim insanları dünya tarihine ışık tutabilecek olağanüstü bir keşfe imza attı. Kazı ekibi, üzerinde kırmızı aşı boyası ve net biçimde bir Neandertal parmak izi taşıyan küçük bir granit taşı gün yüzüne çıkardı. Taşın yaşı yaklaşık 43.000 yıl olarak belirlenirken, bu iz insanlık tarihindeki bilinen en eski sembolik temsillerden biri olarak değerlendiriliyor.
Araştırmacılara göre bu bulgu yalnızca bir parmak izi değil; aynı zamanda sembolik düşünceye dayanan kasıtlı bir sanatsal anlatımın da kanıtı. Parmak izinin bulunduğu taş yüzeyinde, stilize edilmiş bir insan yüzünü çağrıştıran izler yer alıyor. Bu durum, Neandertallerin sanılandan çok daha gelişmiş bir zihinsel kapasiteye ve soyut düşünebilme yeteneğine sahip olabileceğini gündeme getiriyor.
İspanyol arkeoloji ekibi, bu keşfin Neandertallerin yalnızca avcı-toplayıcı yaşam tarzına sahip ilkel canlılar olmadığını; aynı zamanda kültürel ve sanatsal ifadeler yaratabilen bir topluluk olduklarını da gösterebileceğini vurguluyor. Bilim dünyasında heyecanla karşılanan bu keşif, Avrupa’daki erken insan kültürlerine dair ezberleri bozabilir nitelikte.
Keşifle ilgili akademik raporun, önümüzdeki aylarda prestijli bir arkeoloji dergisinde yayımlanması bekleniyor. Gelişmiş analiz yöntemleriyle taş üzerindeki boya kalıntılarının kimyasal bileşimi ve parmak izinin üç boyutlu dijital modeli üzerinde yapılan incelemeler, bulgunun otantikliği konusunda şimdiden güçlü kanıtlar sunuyor.
Bu keşif, Neandertal kültürüne dair daha önce bilinmeyen sırların gün yüzüne çıkabileceğini ve erken insan topluluklarının düşündüğümüzden çok daha karmaşık bir zihinsel dünyaya sahip olabileceğini bir kez daha gözler önüne seriyor.
Kaynak:
Keşifle ilgili bilgiler, San Lázaro kaya sığınağında yürütülen arkeolojik araştırmaları yayımlayan İspanyol Ulusal Araştırma Konseyi (CSIC) ve araştırma ekibinin bulgularına dayanmaktadır. Ayrıca ayrıntılar, 2025 yılı Haziran ayında yayımlanan çeşitli uluslararası arkeoloji dergileri ve bilimsel haber kaynaklarında da yer almıştır.
