Rüzgârla yayılan yangınlar büyürken, hava filosunun yetersizliği müdahaleyi geciktiriyor
Türkiye, yazın ilk haftalarında adeta bir yangın fırtınasına yakalandı. Özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde çıkan orman yangınları, sıcak hava dalgası ve şiddetli rüzgârın etkisiyle büyüyerek kontrol altına alınmakta zorlanıyor. İzmir, Manisa, Hatay, Kütahya, Bursa, Bilecik, Aydın ve Gaziantep gibi illerdeki çok sayıda noktada yangınlar sürüyor.
İzmir’de 42 binden fazla kişi tahliye edildi, bazı mahalleler tamamen boşaltıldı. Adnan Menderes Havalimanı’nın uçuş trafiği geçici olarak durduruldu. Manisa’da ise 120 dönüm zeytinlik ve ormanlık alan kül oldu.
27 Haziran’dan bu yana 342 yangın ihbarı alındı; bunların 6’sı hâlâ aktif şekilde yanıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı, yüzlerce araç ve personelle mücadeleyi sürdürüyor. Ancak yangınların hızla yayılması, hava desteğinin yetersizliği nedeniyle kontrol altına alınamıyor.
HAVADAN MÜDAHALEDE KRİTİK EKSİK: YANGIN SÖNDÜRME UÇAKLARI NEREDE?
Yangınla mücadelede en önemli araçlardan biri olan yangın söndürme uçaklarının eksikliği yeniden gündemde. Türkiye’nin resmî envanterinde bazı kiralık uçaklar ve sınırlı sayıdaki helikopterler bulunsa da, uzmanlara göre bu sayı süreklilik ve yaygınlık açısından yetersiz.
- İzmir Menderes yangınına örneğin 18 uçak ve 10 helikopter sevk edildi. Ancak şiddetli rüzgâr, hava araçlarının verimli uçmasına ve düşük irtifadan su bırakmasına engel oluyor.
- THK ve Orman Genel Müdürlüğü’nün elindeki araçlar, geniş çaplı yangınlara karşı stratejik olarak yetersiz kaldığı yönünde eleştiriler alıyor.
Uzmanlara göre sorun, sadece uçakların “olmaması” değil; mevcut hava filosunun güçlü ve yaygın olmaması. Avrupa’daki benzer yangınlarda 2 saatte 15 sorti yapan modern uçaklar, Türkiye’deki dağlık ve rüzgârlı coğrafyada etkili kullanılmakta zorlanıyor.
İKLİM KRİZİ ve RÜZGÂR ETKİSİ
Meteoroloji verilerine göre Türkiye bu yıl mevsim normallerinin 5–10 derece üzerinde sıcaklık yaşıyor. Buna düşmeyen nem oranı ve 85 km/s’ye varan rüzgârlar da eklenince yangınların yayılma hızı iki katına çıkıyor.
İklim uzmanları, Türkiye’nin özellikle Ege ve Akdeniz kıyı şeridinde önümüzdeki 10 yıl içinde yaz aylarında sürekli orman yangını riski altında kalacağını öngörüyor. Bu nedenle hava filosunun modernize edilmesi, yangın erken uyarı sistemlerinin yaygınlaştırılması ve orman içi yerleşimlerin yeniden planlanması gerekiyor.
TEDBİRLER VE HALKA ÇAĞRI
AFAD ve Orman Genel Müdürlüğü tarafından, ormanlık alanlara giriş yasağı, piknik alanlarının kapatılması, yüksek riskli bölgelerde nöbet uygulaması gibi önlemler devreye alındı. Yetkililer, vatandaşlardan yangın tehlikesi olan alanlarda ateş yakmamaları, çevresel ihlalleri 112 Acil Çağrı Merkezi’ne bildirmeleri çağrısında bulundu.
Yangınla mücadele sadece bir yaz dönemi meselesi değil, iklim krizine hazırlıklı bir ülke olmanın gereği. Uzmanlar, her yıl tekrar eden bu felaketlerin ancak güçlü hava gücü, erken müdahale teknolojisi ve kalıcı orman politikalarıyla kontrol altına alınabileceğini vurguluyor.
Kaynaklar: Teyit.org, TonTV, Reuters, [Orman Genel Müdürlüğü], [AFAD], [Meteoroloji GM], [VerticalMag]
