Kopenhag, 3 Ağustos
Uluköy Mağarası’nda Paleolitik Çağ’a Ait İlk Sistemli Kazılar Başladı: Anadolu’da Eşi Benzeri Yok
Mardin’in Kızıltepe ilçesindeki Uluköy Mağarası’nda yürütülen kazılar, insanlık tarihinin en eski izlerine ulaşılmasını sağladı. Mardin Müze Müdürlüğü öncülüğünde ve MAÜ Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Ergül Kodaş başkanlığındaki ekip, mağarada 450 bin yıl öncesine tarihlenen Paleolitik Çağ buluntularına ulaştı.
Kazılar, antropologlar Dr. Çağdaş Erdem ve Dr. Birkan Gülseven, araştırma görevlisi Bahattin İpek, arkeolog Mehmet Şan ve gönüllü öğrencilerin katılımıyla sürdürülüyor. 23 metre uzunluğa ve 16 metre derinliğe sahip mağarada ilk sezon kazılarında 200 bin yıllık yontma taş aletler bulunurken, bu yıl daha derin katmanlarda 450 bin yıllık tabakalara ulaşıldı.
Doç. Dr. Ergül Kodaş, mağaradaki buluntuların Kuzey Mezopotamya’da bilinen en eski insan yerleşimlerinden biri olduğunu belirtti. Kodaş, “M.Ö. 500 bin ile 50 bin yılları arasında bu mağarada dört farklı insan türünün yaşamış olabileceğini gösteren izlere ulaştık,” dedi.
Kazılarda, Asölyen, Yavridyen ve Hummal endüstrilerine ait taş aletlerin yanı sıra çok sayıda hayvan kemiği bulundu. Bu buluntular, dönemin hayvan türleri ve insanların beslenme alışkanlıkları hakkında önemli bilgiler sunuyor.
Ayrıca, Orta Paleolitik döneme tarihlenen obsidyen aletler, mağara çevresinde çok erken dönemlerde ticaret ve insan hareketliliğinin yaşandığını gösteriyor. Bu aletlerin, bugünkü Van ve Bingöl bölgelerinden getirilmiş olabileceği düşünülüyor.
Kodaş, bu kazının Anadolu arkeolojisi için benzersiz olduğunu vurgulayarak, “Burası sadece Mardin’in değil, tüm Yakın Doğu’nun en eski insanlık izlerini taşıyor. Mağaradaki her yeni tabaka, geçmişi yeniden yazdırabilecek potansiyele sahip,” dedi.
Kazılar ilerledikçe, mağaranın erken insanlık tarihi açısından daha fazla sırra ev sahipliği yaptığı düşünülüyor.
Kaynak: Anadolu Ajansı (AA), Mardin Müze Müdürlüğü, MAÜ Arkeoloji Bölümü, Kızıltepe Uluköy Kazı Raporları
1974 yılında Diyarbakır’ın Çermik ilçesine bağlı Örenkuyu Mahallesi’nde doğan Faruk Yılmaz, ilk ve orta öğrenimini Diyarbakır’da tamamladı. 20 yılı aşkın süredir kamuda görev yapan Yılmaz, tarihî ve arkeolojik alanlara duyduğu özel ilgi sayesinde Anadolu’nun saklı miraslarını belgelemeye başladı. Sosyal medya üzerinden yürüttüğü fotoğraf ve bilgi paylaşımları, özellikle Mezopotamya uygarlıkları ve Neolitik döneme ait yapılar üzerine yoğunlaşıyor.
Fotoğrafladığı her tarihi mekâna bir anlam kazandırmayı hedefleyen Faruk Yılmaz, hem araştırıyor hem de kamuoyuyla sade ve etkileyici bir dille paylaşıyor.
